تجارت در زمینه تجهیزات پزشکی در ایران از هر نوعی (واردات تجهیزات پزشکی، توزیع تجهیزات پزشکی و یا عرضه تجهیزات پزشکی) با توجه به ذات تکنولوژی محور تجهیزات و متعاقبا عدم تولید این محصولاتدر ایران مقوله ای بسیار پیچیده و دارای زیر و بم های بسیار زیاد است. با وجود پیشرفت نسبی در تولیدتجهیزات پزشکی در ایران، همچنان نیاز روزافزون به این محصولات باعث وجود یک بازار وارداتی بزرگ در این بخش شده است که عدم دانش نسبت به تجارت داخلی و خارجی تجهیزات پزشکی باعث تحمیل ضرر و زیان های بسیاری به تجار و وارد کنندگان تجهیزات پزشکی خواهد شد.
تجارت در زمینه تجهیزات پزشکی شامل لوازم مصرفی ساده پزشکی تا دستگاههای پیشرفته تشخیصی، سرمایه ای و درمانی میباشد.نوع و کیفیت این تجهیزات و ملزومات پزشکی رابطه مستقیمی با سطح سلامت عمومی و کیفیت خدمات پزشکی ارائه شده توسط پزشکان و مراکز درمانی دارد و نا گفته پیداست که تجارت در این حوزه تا چه حد از اهمیت را دارا می باشد. واردات و تجارت در زمینه تجهیزات پزشکی در هر سطحی که باشد (توزیع یا عرضه) نیازمند آشنایی کامل و دقیق با قوانین، مجوزها، استانداردهای بینالمللی و شرایط و کشش بازار هدف است که هر کدام تأثیر بسزایی در موفقیت فرآیند تجارت در زمینه تجهیزات پزشکی را دارند.
فراموش نکنید که برای واردات و تجارت موفق در زمینه تجهیزات پزشکی، تجار و وارد کنندگان باید در کنار آشنایی کامل با مراحل اداری و مقررات داخلی کشور، قوانین بینالمللی، استانداردهای کیفیت، و نیاز و کشش بازار داخلی را نیز در نظر گرفته و با قوانین تجارت، امور گمرکی و مباحث مالیاتی نیز آشنایی کامل داشته باشند. واردات کالاهای سلامت محور در حوزه تجهیزات پزشکی علاوه بر قوانین و مقررات مربوط به واردات انواع کالاهای مجاز و مجاز مشروط در ایران دارای الزامات مختص به اداره کل تجهیزات پزشکی که متولی و سازمان مجوز دهنده در زمینه واردات محصولات و تجهیزات پزشکی است را نیز می باشد.
میزان ارز اختصاص یافته به تجهیزات و ملزومات پزشکی در سال ۱۴۰۲ معادل یک میلیارد و هفتصد و بیست هزار دلار، برابر با ۵۵ میلیارد و سیصد و چهل میلیون ریال (حدود ۵۵ همت) بوده است. این مبلغ نسبت به سال ۱۴۰۱ رشد سی درصدی را نشان میدهد. ارز اختصاص یافته در سال ۱۴۰۳ حدود ۲ میلیارد دلار بوده است. توجه به این نکته شایان ذکر است که مجموع این اعداد ناشی از سه نوع ارز ترجیحی نوع ۱ با نرخ ۴۸۰۰ تومان و ترجیحی نوع ۲ با نرخ ۲۸۵۰۰ تومان و دلار نیمایی که دارای نرخی مابین ۳۵ تا ۶۵ هزتر تومان بوده است میباشد. در نمودار زیر می توانید میزان واردات با هر یک از انواع ارزها را مشاهده نمایید.
لازم به ذکر است که با توجه به نوع کالا، کلاس خطر و میزان اهمیت آن تجهیز پزشکی برای کشور نوع ارز برای آن از جانب اداره کل تجهیزات و ملزومات پزشکی مشخص میشود. بنابراین ممکن است کالایی که زمانی ارز ترجیحی نوع یک را دریافت میکرده است در زمانی دیگر ارز ترجیحی نوع ۲ و یا حتی ارز غیر ترجیحی دریافت کند.
پیدا کردن محصول (سورسینگ)، کمپانی و انجام مذاکرات
جستجوی کمپانی تولید کننده محصولا مورد نظر، انجام مکاتبات و دریافت کوتیشن و پیش فاکتور، چانه زنی و مذاکرات در مورد نحوه خرید، حواله مبلغ و ارسال کالا (incoterms)
امور ثبتی و دریافت کد IRC محصولات مورد نظر
فعالیت هایی اعم از ثبت شرکت تجهیزات پزشکی، ثبت و تشکیل پرونده در سامانه های ttac و imed، ثبت نمایندگی خارجی، ثبت کالا و دریافت IRC برای کالای مورد نظر.
ثبت سفارش کالا در سامانه جامع تجارت، اخذ سیاست ارزی و تعدادی برای کالای مورد نظر برای واردات
ایجاد درخواست تخصیص ارز و ایجاد فیش ارزی در سامانه جامع تجارت، قرار گرفتن در صف تخصیص ارز، خرید ارز و انجام حواله ارزی به فروشنده
بیمه کالا و انتخاب شرکت حمل کننده کالا، انجام هماهنگی های لازم و ارائه اطلاعات دقیق سفارش به شرکت حمل کننده کالا
دریافت اسناد حمل و اخذ کد ساتا از بانک عامل، اظهار در سامانه epl، اخذ مجوز ترخیص از سامانه ttac، ترخیص کالا، چاپ لیبل اصالت و آزاد سازی کالا در سامانه ttac
۱. ثبت شرکت واردات تجهیزات پزشکی
۲. ثبت و تشکیل پرونده در سامانه های مورد نیاز
۳. ثبت نمایندگی خارجی
۴. ثبت کالا و گرفتن کد IRC
۵. تشکیل پرونده ثبت سفارش در سامانه جامع تجارت
۶. اخذ سیاست ارزی و تعدادی در سامانه ttac
۷. ایجاد فیش تخصیص در سامانه ntsw
۸. خرید ارز و پرداخت به کمپانی
۸. دریافت اسناد حمل و اخذ کد ساتا از بانک عامل
۱۰. اظهار در سامانه epl
۱۱. اخذ مجوز ترخیص در سامانه ttac
۱۲. ترخیص
۱۳. برچسب یا لیبل اصالت
به شکل خلاصه واردات تجهیزات پزشکی و محصولات سلامت محور دارای مراحل زیر می باشد.
وادرات تجهیزات پزشکی و محصولات سلامت محور نظیر لوازم و ملزومات آزمایشگاهی و محصولات آرایشی و بهداشتی به دلیل رابطه مستقیم با سلامت عمومی و سلامت جامعه امری بسیار خطیر و مهم می باشد و تسلط کامل بر تمامی مراحل و الزامات قانونی و قوانین و مقررات مربوطه از قبیل قانون امور گمرکی، قانون قاچاق کالا و مقررات و بخشنامه های مربوط به حوزه تجهیزات پزشکی مورد نیاز است.
در غیر این صورت بازرگانان گرامی هم دچار زیان های مالی گسترده خواهند شد و هم خدای ناکرده با قاچاق محسوب شدن کالا دچار فرایندهای کیفری و قضایی مربوطه می گردند.
لذا استفاده از تجربیات متخصصین بازرگانی در حوزه تجهیزات پزشکی و محصولات سلامت محور از اوجب واجبات می باشد و میتواند به شکل قابل توجهی از ضرر و زیان های مالی و معنوی بازرگان جلوگیری به عمل آورد.